Neden eşit derecede güçlü depremler bu kadar farklı etkilere sahip olabiliyor? Bu soruya İsviçre basınına konuşan İsviçre Sismoloji Servisi’nin müdür yardımcısı Florian Haslinger şu yanıtları verdi:
DEPREME DAYANIKLI İNŞAAT VE ALTYAPININ ÖNEMİ
Acil bir durumda hangi önlemler gereklidir?
Hasar şekli birçok faktöre bağlıdır. Depreme dayanıklı inşaat önemlidir ve ülkelerdeki altyapı da rol oynamaktadır. Deprem olması durumunda kurtarma ekiplerinin ne kadar hızlı seferber edilebileceği de önemlidir. Ama eğer belli yollar yıkılırsa bu elbette işi daha da zorlaştırır. Ve: Nüfusun da iyi eğitilmiş olması gerekiyor.
‘İYİ EĞİTİMLİ NÜFUS’UN ÖNEMİ
Peki “iyi eğitimli bir nüfus” bu kadar şiddetli bir depremde nasıl davranır?
Sarsıntı başlıyorsa ve hemen yıkılmayacak bir evdeyseniz masa altına sığınmalısınız. Bu sayede örneğin tavandan bir lamba veya benzeri bir şey düşerse çarpmazsınız.
6 Şubat 2023’te Türkiye ve Suriye’de meydana gelen depremler 7,8 ve 7,5 büyüklüğündeydi.
Japonya’daki 7.6. Türkiye’de 50 binden fazla insan öldü. Japonya’da bu sayı şu anda 126 ölü. Neden böyle bir fark var?
FAY BÖLGESİNDEKİ NÜFUS YOĞUNLUĞU ÖNEMLİ
Japonya’da da yangınlar çıktı ve evler çöktü. Bu, iyi bir hazırlıkla bile hasar oluşabileceğini gösteriyor.
Nispeten düşük ölüm sayısı, esas olarak etkilenen bölgedeki nüfus yoğunluğunun daha düşük olmasından kaynaklanmaktadır. Japonya’da deprem fay bölgesi yoğun nüfuslu bölgelerden geçmiyor. Türkiye’de bölge çok daha kalabalıktı.
JAPONYA’DAKİ EVLER DAHA DAYANIKLIYDI
Altyapı kesinlikle büyük bir fark yaratıyor, değil mi?
Evet, Japonya’daki evler büyük ihtimalle Türkiye’dekilere göre depreme daha dayanıklı inşa edilmişti. Bu da bazı evlerin yıkılmasına rağmen Türkiye’deki kadar olmadığı anlamına geliyor.
Başka hangi deprem bölgeleri Japonya kadar hazırlıklı?
Bunun için bir ülkenin ekonomik gücü ve sosyal yapısı belirleyicidir. Birçok ülkede büyük depremlere hazırlık pek iyi değildir. Sadece binanın yapısından dolayı. 2010 Haiti depremleri , 7 büyüklüğünde, Japonya’daki depremden daha az şiddetliydi, ancak yıkıcı bir felaket yarattılar çünkü Haiti ve diğer ülkeler sonuçta iyi hazırlanamayacak kadar fakirdi. Diğer bölgeler doğru yolda: Şili veya ABD gibi Pasifik Ateş Çemberi’ndeki diğer ülkeler depremlerle zaten iyi başa çıkabiliyor.
Bu bölgelerde 5 büyüklüğünde yani orta şiddette depremler ne sıklıkta yaşanıyor?
Seviye 5 depremler her gün bir yerlerde meydana geliyor ancak genellikle depremlerin daha fazla olduğu bölgeleri daha sık etkiliyor. 5 büyüklüğündeki depremler aslında nadiren hasara neden olur. Ancak istisnalar da var; örneğin Afganistan veya Pakistan’da, 5. ve 6. seviye arasındaki depremler hasara neden olabilir, çünkü bu bölgelerde çok sağlam olmayan ve yıkılan kilden yapılmış birçok ev vardır.
Önümüzdeki 10 yıl içerisinde İstanbul’da da deprem yaşanması bekleniyor. Neden depremin zamanını ve büyüklüğünü doğru bir şekilde tahmin edemiyorsunuz?
Depremlere nasıl hazırlanacağımızı henüz yeterince bilmiyoruz. Yer kabuğunda gerilim oluştuğunda deprem meydana gelir. Bunlar bir noktada, genellikle zaten mevcut olan fay bölgelerinde boşalır. Bu, dünya plakalarının birbirinin üzerinden kaymasına neden olur ve bir deprem tetiklenir. Ancak bu gerilimlerin tam olarak ne zaman bu kaymanın meydana geldiği, yani tetiklendiği detaylı olarak bilinmemektedir. Bunu ayrıntılı olarak ölçecek veya belirli bir depremin tam olarak ne zaman gerçekleşeceğine dair kesin tahminler elde edecek bir yöntemi henüz bulamadık.
patronlardunyasi.com
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)